Αν κάποιος ψάξει καλά τη Σύρο, θα βρει λουκουμόσκονη ακόμα και στα θεμέλια των κτιρίων της. Δεν είναι καθόλου υπερβολή, η αρχόντισσα των Κυκλάδων έχει ταυτιστεί με τις μπουκιές της ροδοζάχαρης και εξελίσσεται μαζί τους. Τώρα όμως το παραδοσιακό γλύκισμα κάνει την δημιουργική του επανάσταση, ραφινάρεται και το βρίσκουμε σερβιρισμένο με διαφορετικούς, πολύ πιο ευρηματικούς τρόπους, που πατάνε στις σύγχρονες γαστρονομικές τάσεις, στις γεύσεις και το shaker. Το διαπιστώσαμε ιδίοις όμμασι, κατά τη διάρκεια του Syros Greatings, του πρώτου gastro festival του νησιού.
Ξεκινήσαμε από το Βιομηχανικό Μουσείο λουκουμιού και κάναμε ένα flass back στους πρώτους παραγωγούς, τις οικογένειες Λειβαδάρα, Συκουτρή και Κορρέ,(που λειτουργούν ακόμα και σήμερα με τις ίδιες συνταγές) και στις πρώτες συσκευασίες με τα εμβληματικά logo και τις εξτραβαγκάν χρυσοτυπίες.
Το Συριανό λουκούμι υπήρξε το πρώτο προϊόν που άρχισε να εξάγει η Ελλάδα. Από το 1928 που ήρθαν οι πρώτοι λουκουμοπαραγωγοί από τη Σμύρνη στη Σύρο και δημιουργήθηκε η πρώτη λουκομοποιία, το θεάρεστο γλύκισμα δεν σταμάτησε να παράγεται ποτέ.
Σήμερα το λουκούμι έχει φρεσκαριστεί. Οι καλύτερες εκδοχές που τεστάραμε κλασικές και προχωρημένες είναι:
Λουκούμια τριαντάφυλλου Συκουτρή
Ανακατεύονται κρυστάλλινο νερό πηγής, ζάχαρη, άμυλο, μαστίχα Χίου, ροδοζάχαρη, θυμαρίσιο μέλι, ξηροί καρποί και αυγά… και το αποτέλεσμα είναι μυρωδάτες μπουκιές, από τις καλύτερες του νησιού. Πλημμυρίζουν το στόμα πρώτα με νότες ροδόνερου και πιτσιλιές ζάχαρης και κατόπιν με πολύ ωραίες νύξεις μαστίχας. Η υφή τους είναι μαλακή, συμπυκνωμένη και όσο πρέπει μαστιχωτή.
Ξερολούκουμο(Μπακάλικο του Κώστα Πρέκα)
Είναι το μοναδικό μέρος, αυτό το περίφημο κατάστημα κυκλαδίτικων ντελικατέσεν, που μπορείς να βρεις το περίφημο ξερολούκουμο. Ακόμα έχω την γεύση του στον ουρανίσκο μου. Πρόκειται για λουκούμι, που έχει στεγνώσει σε ειδικές συνθήκες φύλαξης για δώδεκα μήνες. Το παλαιωμένο λουκούμι έχει ακόμα μεγαλύτερη αρωματική και γευστική ένταση, είναι πιο σκληρό, αλλά σε αποζημιώνει με αναπάντεχες φρέσκιες και πλούσιες νότες φρούτων και ξηρών καρπών στη μύτη και στο στόμα.
Cocktail Λουκούμι («Ελληνικό Καφενείο»)
Το λουκούμι ζει μια δεύτερη νιότη στο shaker. Εντοπίζουμε σε αρκετές μπάρες μίξεις που το συμπεριλαμβάνουν, μια τέτοια περίπτωση είναι η πρόταση του Ελληνικού Καφενείου, ένα ατμοσφαιρικό bar restaurant απέναντι από το περίφημο Δημαρχείο του νησιού. Εκεί ο Κωστής Τάσου υπογράφει ένα συναρπαστικό cocktail με μαστίχα, τσίπουρο, σουμάδα, ροδόνερο, σαλέπι και συμπυκνωμένο χυμό βύσσινο με γαρνιτούρα τι άλλο; Λουκούμι. Ευχάριστο και πολύ φινετσάτο, το πίνεις και νιώθεις πραγματικά ότι μασάς λουκούμι. Ιδανικό για απεριτίφ, φλερτάρει με τις γλυκές και ξινές γεύσεις.
Ελληνική σαλάτα με λουκούμι («Μαζί»)
Ποιος θα το περίμενε;… Και όμως σερβίρεται εμβόλιμα σε μια εντυπωσιακή ελληνική σαλάτα με χόρτα και κατσικίσιο τυρί, και ισορροπεί τέλεια τα αλμυρά και όξινα στοιχεία του πιάτου!
Παγωτό Λουκούμι τριαντάφυλλο, με σάλτσα καφέ ( εστιατόριο «Μαζί»)
Το ντεμπούτο του λουκουμιού σε πιο δημιουργικές προτάσεις έγινε με το παγωτό λουκούμι. Ο Λειβαδάρας είναι από τους πρώτους που κυκλοφόρησε αυτό το έξυπνο twist της παράδοσης. Πλέον έχουν γίνει πολλά βήματα παρακάτω, όπως αυτό το υπέροχο σύνθετο γλυκό που δοκιμάσαμε στο εστιατόριο «Μαζί». Η υφή του καφέ είναι εξαιρετική, με όση ένταση χρειάζεται για να συνοδεύσει το πληθωρικό παγωτό λουκούμι και να μην το καλύψει. Το πάντρεμα τους είναι τέλειο και βγάζει μια κομψή δροσιά.
Μπουκιές Fudge σοκολάτας με λουκούμι Περγαμόντο (εστιατόριο «Αχλάδι»)
Το γλυκό αυτό ανεβάζει το γνωστό fugde σοκολάτας σε άλλο επίπεδο απόλαυσης. Το εστιατόριο «Αχλάδι» κλείνει τα δείπνα του με αυτή την πρόταση. Φινάλε που επικροτούμε, καθώς η σοκολάτα δένει απίστευτα με το λουκούμι περγαμόντο.