Ένα εξαιρετικό βιβλίο ˙ μια περιπετειώδης, συναρπαστική, επιστημονική, γαστρονομική εξερεύνηση στους ωκεανούς και τις περιπέτειες της θαλάσσιας ζωής από τις επεμβάσεις του ανθρώπου.
Αν η ιστορία γράφονταν από τα ψάρια ο τόσο καταστροφικός για το ανθρώπινο γένος δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος θα μπορούσε να έχει ονομασθεί «Η Μεγάλη Ανακούφιση»(!). Τάδε έφη η μάλλον έγραψε στο συγκλονιστικό του βιβλίο «Τέσσερα Ψάρια» (εκδόσεις ΚΟΑΝ) ο πετυχημένος δημοσιογράφος, συγγραφέας και μανιώδης ψαράς και ιχθυοφάγος Paul Greenberg, διευκρινίζοντας: «Ενώ οι νάρκες και τα υποβρύχια ήταν έτοιμα να ανατινάξουν κάθε ανύποπτο αλιευτικό σκάφος, μεγάλο μέρος των εξαντλημένων αλιευτικών πεδίων του Βόρειου Ατλαντικού έμειναν ανενόχλητα και τα ψάρια αυξήθηκαν σημαντικά». Αυτή η παραδοξολογία μας βοηθάει να καταλάβουμε ότι ο homo sapiens δεν επιδεικνύει και τόσο μεγάλη σοφία όταν εξοντώνει με απερισκεψία για το μέλλον της θαλάσσιας ζωής και τροφής, τους πληθυσμούς των ωκεανών.
«Σύμφωνα με τις στατιστικές ψαρεύουμε 80 με 90 εκατομμύρια τόνους ψαριών για να ανταποκριθούμε στην ολοένα αυξανόμενη ζήτηση» έχει δηλώσει ο Greenberg, «κάτι που ισοδυναμεί με το βάρος του ανθρώπινου πληθυσμού της Κίνας(!), και προσπαθούμε να γεμίσουμε το κενό με την ιχθυοκαλλιέργεια, η οποία όμως γίνεται στόχος επιστημονικής κριτικής με την κατηγορία ότι δημιουργεί περισσότερα προβλήματα απ΄ όσα λύνει». Κίνητρο για την έρευνα και την συγγραφή αυτού του βιβλίου ήταν η συνειδητοποίηση από τον συγγραφέα του ότι πέρα από επιμέρους μικρές τοπικές διαφορές 4 ψάρια(σολομός, λαβράκι, τόνος, μπακαλιάρος) κυριαρχούν πλέον σ όλες τις αγορές του πλανήτη και το παράξενο αυτό γεγονός αποτυπώνει την αλήθεια ότι ενώ εμείς τρώμε τον καλλιεργημένο και εξελιγμένο γενετικά σολομό ο άγριος πρόγονός του είναι στην πραγματικότητα είδος εν ανεπαρκεία. Ολόκληρη η υφήλιος υποκλίνεται απροβλημάτιστα στη μόδα του σούσι, και την ίδια στιγμή ο κόκκινος τόνος βρίσκεται στην κόκκινη ζώνη επικινδυνότητας της ύπαρξής του. Ο Greenberg παρουσιάζει με διεισδυτική ματιά και ρυθμό στη γραφή, τη δραματική πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα η ανθρωπότητα: να εξασφαλίσει από τη μια την τροφή της και να ξαναζωντανέψει το φυσικό μεγαλείο και την αφθονία των ωκεανών.
«Πρέπει να εξοντώσουμε όλη την άγρια ζωή από τη θάλασσα και να την αντικαταστήσουμε με κάποιο είδος ελεγχόμενου συστήματος, η μήπως θα μπορούσε το άγριο τοπίο να κατανοηθεί έτσι ώστε μέσα από μια σοφή διαχείριση η ανθρώπινη ζωή και ο θαλάσσιος κόσμος να συνυπάρξουν αρμονικά;». Ο Paul Greenberg μας βάζει μπροστά στις ευθύνες μας και μας (προ)καλεί να τις αναλάβουμε. Η πρόσφατη διοργάνωση της 2ης «Restaurant FishWeek» από το «Αθηνόραμα» και το «WWF Ελλάς» είναι σ' αυτή την κατεύθυνση. Ο σύγχρονος homo sapiens gustibus έχει αποδείξει με τις ενέργειες μεγάλων προσωπικοτήτων της γαστρονομίας(π.χ. Alain Ducasse, Olivier Roellinger και πολλοί άλλοι διακεκριμένοι σεφ) ότι σέβεται τη φύση και προωθεί την υψηλή οικολογική γαστρονομία. Είναι καιρός να συμμορφωθεί και η ευρεία αγορά.